TEREKE NEDİR?

Mirasbırakanın ölümünün ardından mirasbırakanın tüm aktif malvarlığı ve pasif malvarlığı mirasçılara geçer. Mirasbırakanın ölümüyle mirasçılara geçen özel hukuk ilişkilerinin tümüne tereke denir. Tereke, mirasbırakanın malvarlığına eşit bir kavramdır.

Mirasçılar, terekenin paylaştırılması tamamlanıncaya kadar tereke üzerinde elbirliği ile hak sahibi olurlar. Mirasçılar, elbirliği ile tereke üzerinde hak sahibi olduklarında hakları paylı olarak bölünmez ve kendi hakları üzerinde tasarruf yetkilerini kullanamazlar. Mirasın paylaştırılmasından önce elbirliği mülkiyeti ile hak sahibi olan mirasçıların tereke üzerinde payları yoktur. Elbirliği halindeki mirasçılar terekedeki her mal üzerinde bulunan tek mülkiyet hakkının birden çok sahibidirler. Bu sebeple, miras ortaklığının giderilmesi davası sonuçlanıncaya kadar yani elbirliği mülkiyetinin paylı mülkiyete dönüştürülmesi gerçekleşinceye kadar mirasçıların tereke üzerinde tasarruf yetkileri bulunmamaktadır.

MİRAS ORTAKLIĞININ GİDERİLMESİ DAVASI (ELBİRLİĞİ MÜLKİYETİNİN PAYLI MÜLKİYETE DÖNÜŞTÜRÜLMESİ)

Mirasın açılmasından itibaren, herhangi bir mirasçı mahkemeye başvurarak tereke mallarının elbirliğiyle mülkiyetten paylı mülkiyete dönüştürülmesini dava yoluyla talep edebilir. Miras ortaklığının giderilmesi davasında görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemesidir. Yetkili mahkeme ise mirasbırakanın son yerleşim yeri mahkemeleridir. Miras ortaklığının giderilmesi davasında zamanaşımı bulunmamaktadır. Mirasçılardan her biri dilediği zaman bu davayı açabilir. Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu’na eklenen 18/B maddesinin birinci fıkrasının b bendi uyarınca, taşınır ve taşınmazların paylaştırılmasına ve ortaklığın giderilmesine ilişkin uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmuş olması zorunlu hale getirilmiştir.

Mirasçılardan birinin miras ortaklığının giderilmesi davası için mahkemeye başvurması halinde hakim, diğer mirasçılara tebligat çıkaracaktır. Tebligat ile verilen süre içerisinde diğer mirasçılar tarafından bir itiraz gelmezse, hakim talebe göre bazı malların ya da terekenin tümünün elbirliğiyle mülkiyetten paylı mülkiyete dönüştürülmesine karar verecektir. Eğer diğer mirasçılar tarafından elbirliğiyle mülkiyetin devamını haklı kılan bir sebebin varlığı ileri sürülerse veya paylaştırma davası açılırsa elbirliğiyle mülkiyetin paylı mülkiyete dönüşmesi engellenebilir.

Tebligat ile verilen süre içerisinde diğer mirasçılar tarafından herhangi bir itiraz veya karşı dava gelmemesi durumunda artık mirasçıların tereke üzerindeki hak sahipliği elbirliğiyle mülkiyetten paylı mülkiyete dönmüş olacaktır. Tereke üzerinde paylı mülkiyetin bulunması durumunda artık bütün mirasçıların payları belirlenmiş ve hepsi kendi payları üzerinde tasarruf yetkisine sahip olacaktır.